Cập nhật vào 05/12
Búp bê Daruma của Nhật Bản là hiện thân của vị phật Bodhidharma (Bồ Đề Đạt Ma), người sáng lập ra Phật giáo thiền tông ở Trung Quốc. Được người dân Nhật tôn thờ và xem là thần may mắn cho mọi người từ bao đời nay.
Vì sao búp bê Daruma được xem là hiện thân của Phật sống?
Búp bê daruma Nhật Bản được thiết kế như vị thầy tu thứ sáu với tên gọi Bodhidharma (Bồ Đề Đạt Ma). Bodhidharma là vị tổ thứ 28 của thiền tông Ấn Độ và sơ thiền tông Trung Hoa. Chính vì vậy Daruma được xem là biểu tượng may mắn trong văn hóa truyền thông của người Nhật.
Truyền thuyết kể rằng trong một lần Bồ Đề Đạt Ma ngồi thiền suốt 9 năm mà không mảy may di chuyển, cuối cùng tay chân của ông teo nhỏ lại và… rụng xuống. Đó cũng là lí do tại sao búp bê Daruma không có tứ chi.
Búp bê Daruma không có tay, không mắt vẫn xem là vật may mắn
Hình dáng của búp bê Daruma rất đặc biệt có hình tròn, rỗng được làm bằng giấy bồi, đáy nặng. Tư thế ngồi kiết già hình hoa sen theo thế ngồi thiền, hai chân bắt chéo lên nhau, hai tay xếp sát vào thân thể và vì thế búp bê Daruma này làm theo dáng người ngồi thiền không có chân tay, chi tiết này còn biến tấu hơn cho đến hầu như chỉ còn lại hình đầu người và mặc chiếc áo màu đỏ.
Búp bê Daruma là hiện thân của vị phật sống nơi một đất nước luôn tôn thờ tín ngưỡng niềm tin phật giáo, nên sẽ không lạ lẫm gì khi Daruma được xem là vật mang lại may mắn cho con người.
Búp bê Daruma thường được chủ nhân là các bạn học sinh, sinh viên và công chức muốn cầu may mắn cho kết quả học tập, thi cử được tốt và muốn thăng chức. Hoặc những người đang thực hiện kế hoạch muốn đạt một mục tiêu nào đó trong tương lai.
Tìm hiểu hơn về ý nghĩa biểu tượng của búp bê Daruma, bạn có thể tham khảo: Búp bê Daruma Nhật Bản- tượng trưng thần may mắn của người Nhật Bản
Màu sắc của búp bê Daruma
Có nhiều loại màu sắc chủ đạo được sử dụng để trang trí cho các Daruma (Trắng, Vàng, Xanh, Hồng, Đen, Nâu, Đỏ), mỗi loại sẽ tượng trưng cho một ý nghĩa khác nhau của búp bê. Nhưng màu đỏ là loại thông dụng nhất, Búp bê Daruma màu đỏ có ý nghĩa của sự may mắn, hoặc biểu tượng của sự hồi phục.
Rất lâu trước đây, Nhật Bản phải chịu sự tàn phá nặng nề của bệnh sởi và đậu mùa. Rất nhiều trẻ em tại thời điểm đó đã mắc những bệnh này, những trẻ em bị bệnh sẽ phải khoác áo màu đỏ, và khi chết sẽ được bọc trong tấm vải niệm màu đỏ.
Ban đầu, người ta tạo ra những con búp bê này có khả năng giữ thăng bằng tốt. Dù bạn có xô ngã chúng cỡ nào thì các con Daruma vẫn trở lại được vị trí ban đầu. Theo thời gian, điều này giúp chúng trở thành biểu tượng của sự hồi phục. Đó cũng là lý do Daruma thường trở thành món quà để tặng cho các bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em.
Cách người Nhật sử dụng búp bê Daruma cầu may mắn như thế nào?
Daruma được bán mỗi năm 1 lần vào dịp đầu mùa tết tại các chùa và các hội chợ gần chùa. Khu vực Takahashi nơi sản xuất lượng búp bê Daruma chiếm 80% cả nước.
Búp bê Daruma mọi người mua về với mục đích như cầu thi cử đỗ đạt, đắc cử chức vụ hay làm ăn phát tài…
Búp bê Daruma được bán chỉ có lòng mắt trắng, chưa vẽ con ngươi. Người mua về có thể viết nguyện vọng hay mơ ước của mình lên má và viết tên họ lên cằm búp bê Daruma. Đến khi những mong muốn đã được xác định, hay bắt đầu có quyết định làm việc gì đó trong năm thì lấy bút lông vẽ con ngươi thứ nhất lên lòng trắng mắt của Daruma rồi đặt lên vị trí trang trọng trong công sở, hoặc ngang bàn thờ Phật trong nhà để cầu mong sự thành công.
Khi điều ước của họ đã trở thành sự thật thì sẽ vẽ tiếp con ngươi thứ hai cho mắt còn lại. Mỗi hình tượng Búp bê Daruma còn thể hiện sự kiên trì và phấn đấu lao động của mỗi chủ nhân.
Đến cuối năm, nếu búp bê Daruma được mua ở chùa thì đem về chùa, tập trung lại làm nghi thức đốt để bày tỏ thành kính để thần linh biết người đó đã giữ trọn mong ước và đã trở thành hiện thực. Như vậy, một năm cũ chấm dứt và năm mới lại bắt đầu với những mơ ước mới với những búp bê Daruma mua ở lễ hội đầu năm.
Ngoài Daruma thì tại Nhật Bản còn rất nhiều các loại búp bê khác. Mỗi loại búp bê lại gắn liền với 1 câu chuyện và mang những ý nghĩa độc đáo và sử dụng trong các lễ hội khác nhau. Bạn có thể xem rõ hơn qua bài viết:
Quá trình sản xuất ra búp bê Daruma:
