Lễ hội Kenka Matsuri – Lễ hội đánh nhau của Nhật Bản

Cập nhật vào 05/07

Nhật Bản đúng thật là đất nước của các lễ hội. Vào tháng 10 hàng năm, một lễ hội lớn được tổ chức định kỳ vào 2 ngày 14 và 15 tại Đền Matsubara, Himeji, Hyogo, Nhật Bản. Đó là lễ hội Kenka Matsuri (Nada Matsuri), hay “lễ hội đánh nhau”.

Các chủ đề chính trong bài:

1. Nguồn gốc của lễ hội Kenka Matsuri
2. Lễ hội Kenka Matsuri ngày nay
3. Các hoạt động diễn ra trong lễ hội Kenka Matsuri
   3.1. Yoi-Miya
   3.2. Chỗ ngồi
   3.3. Tsuyuharai
   3.4. Shio-kaki-no-gi
   3.5. Miya-Iri
   3.6. Diễu hành
   3.7. Mikoshi-Awase
   3.8. Neri-Awase
   3.9. O-Tabi-Yama
   3.10. Kết thúc lễ hội
4. Cách đi đến lễ hội Kenka Matsuri
   4.1. Đi từ Việt Nam
   4.2. Từ Osaka đến Himeji
   4.3. Từ Tokyo đến Himeji
   4.4. Từ ga Himeji đến đền Matsubara Hachiman
   4.5. Đi đến núi Otabi

Từ Kenka trong tiếng Nhật có nghĩa là chiến đấu. Ý nghĩa của lễ hội Kenka Matsuri cuộc chiến đấu giữa 7 ngôi làng để làm hài lòng các vị thần. Theo quan niệm của người dân Nhật Bản về lễ hội này, cuộc chiến đấu càng mãnh liệt, các vị thần càng hài lòng. Người ta tin rằng các vị thần sẽ ban phước cho người chiến thắng với một vụ thu hoạch tốt trong năm sau.

Lễ hội Kenka Matsuri

1. Nguồn gốc của lễ hội Kenka Matsuri

Lễ hội Kenka Matsuri bắt đầu được tổ chức cách đây khoảng 300 năm. Có 7 ngôi làng cổ thờ phụng các vị thần (Kami) tại khu vực thị trấn Shirahama ngày nay. Để khiến các vị thần này hài lòng và phù hộ cho mùa màng sắp tới có thu hoạch tốt, một cuộc thi đấu giữa 7 ngôi làng đã được tổ chức. Họ quan niệm rằng, cuộc thi đấu diễn ra càng mãnh liệt, các vị thần (Kami) sẽ càng hài lòng và phù hộ cho mùa màng năm sau.

7 ngôi làng cổ đó là: Higashiyama (東山), Kiba (木 場), Matsubara (松原), Yaka (八家), Mega (妻 鹿), Usazaki (宇佐 崎), Nakamura (中 村).

Từ đó lễ hội được tổ chức hàng năm và kéo dài đến hiện nay.

2. Lễ hội Kenka Matsuri ngày nay

Lễ hội Kenka Matsuri diễn ra hàng năm vào 2 ngày 14 và 15/10 tại đền Matsubara Hachiman, Himeji, Hyogo, Nhật Bản, và núi Otabi. Hàng năm lễ hội này thu hút khoảng 100.000 du khách khắp nơi đến đây tham quan và xem lễ. Lễ hội Kenka Matsuri là một trong những lễ hội mùa thu lớn nhất Nhật Bản, và thu hút nhiều du khách nhất.

Khung cảnh trong lễ hội Kenka Matsuri

Lễ hội Kenka Matsuri chỉ dành cho đàn ông, và chỉ có những người trong độ tuổi từ 16 đến 45 tuổi tham dự (trừ làng Kiba cho phép đàn ông dưới 16 tuổi tham dự ở tư cách giữ đèn lồng).

Đền Matsubara Hachiman, Himeji, Hyogo, Nhật Bản

Đây là một lễ hội của rất nhiều màu sắc, 7 làng tham dự, mỗi làng sở hữu 1 chiếc kiệu lớn – yatai (đền thờ di động) với màu sắc đặc trưng của làng đó:

• Làng Higashiyama sở hữu kiệu màu hồng (màu của hoa đào, đại diện loại bỏ các linh hồn ma quỷ).
• Làng Kiba sở hữu kiệu màu xanh lá cây (màu lá tre, đại diện cho sự tràn đầy năng lượng).
• Làng Matsubara sở hữu kiệu màu đỏ (màu của lửa, màu của sự tan chảy kim loại).
• Làng Yaka sở hữu kiệu màu cam (màu của của mồ hôi và đam mê).
• Làng Mega sở hữu kiệu màu tím (màu của sự đam mê).
• Làng Usazaki sở hữu kiệu màu vàng (màu của sự quý tộc).
• Làng Nakamura sở hữu kiệu màu xanh dương (màu của đại dương)

Khi diễn ra lễ hội, những người đàn ông tham gia lễ hội chia thành các đội và cùng nhau vác những chiếc kiệu lớn lao thẳng vào nhau như một cuộc đánh lộn đích thực.

Những người dân đứng xung quanh cổ vũ rất nhiệt tình cho cuộc thi này, tạo nên một không khí lễ hội sôi động, vang dội khắp vùng. Ngoài lễ rước kiệu chính này, du khách tham gia Nada Matsuri còn được xem các tiết mục múa lân, biểu diễn ca nhạc…

Những người đàn ông tham gia trong lễ hội sẽ mặc trang phục truyền thống của lễ hội: fundoshi (褌)(giống như mawashi của các đô vật thường mặc), Jika-tabi (地下 足 袋) (một loại giày truyền thống của Nhật Bản), và một demamori (腕守り) trên cánh tay.

Trang phục fundoshi và giày Jika-tabi

Bên trong các đền di động có 4 người đàn ông ngồi đánh trống taiko (một loại trống truyền thống của người Nhật). Đây là một nhiệm vụ rất khó khăn, bởi họ sẽ đánh trống liên tục trong toàn bộ lễ hội dù bất kể tình huống gì xảy ra. Họ quan niệm rằng đánh trống càng lâu càng tốt.

Một chiếc đền di động yatai trong lễ hội Kenka Matsuri

Cũng diễn ra trong những ngày cuối tuần thứ 3 của tháng 10, lễ hội nagoya về 3 vị samurai vĩ đại cũng sẽ là một địa điểm thú vị để bạn khám phá văn hóa đất nước Nhật Bản.

3. Các hoạt động diễn ra trong lễ hội Kenka Matsuri

3.1. Yoi-Miya

Ngày 14/10, ngày khởi động cho lễ hội.

Lễ hội được dành riêng cho đền Hachiman Matsubara (松原 八 幡 神社), nơi các đền thờ di động sẽ nhận được phước lành thiêng liêng của họ vào ngày 14 tháng 10.

Khoảng 11h ngày 14/10, các đền di động sẽ xếp thành hàng và lần lượt giới thiệu về họ cho dân chúng xung quanh xem hội.

Các đền di động giới thiệu bản thân với dân chúng

Sau đó các đền di động sẽ đi qua cổng đền để nhận các phước lành của các vị thần. Một linh mục Shinto ném muối tinh sạch cho mỗi đội và đền di động trong buổi lễ. Lúc này các đền di động đã được gỡ bỏ khỏi kiệu lớn để có thể đi qua cổng đền. Việc này được quan niệm để tôn trọng các vị thần, giống như việc cất mũ đội đầu khi vào nhà.

Một chiếc yatai tiến vào đền nhận phước lành từ các vị thần

Thứ tự cố định cho các đền di động khi đi qua cổng đền đó là (1) Higashiyama, (2) Kiba, (3) Matsubara, (4) Yaka, (5) Mega, (6) Usazaki, (7) Nakamura.

Các kiệu lớn có khối lượng khá lớn (khoảng 2 tấn), vì vậy cần phải có số lượng lớn đàn ông tham gia vào việc rước kiệu và hoạt động trong suốt lễ hội.

Sau khi tất cả đền di động đã được nhận phước lành, một cuộc thi nhỏ sẽ diễn ra ngày trước đền thờ, nó được gọi là Neri-Awase (練り合わせ). Hai hoặc nhiều đền di động sẽ va chạm với nhau, nhưng đó chưa là gì so với những va chạm trong ngày hội chính.

Tiếp đó là các đội mùa kỳ lân (Shishimai) sẽ hoạt động, làm tăng sự sôi nổi cho lễ hội, sự kiện diễn ra trước trường tiểu học Shirahama hàng năm.

Đôi khi các đền di động cũng phải được nghỉ ngơi, khi đó rượu sẽ được sử dụng để phục vụ cho họ.

Có những cuộc diễu hành nhỏ cùng với âm nhạc được tạo ra bởi những người đàn ông ngồi trong kiệu đền di động yatai.

3.2. Chỗ ngồi

Ngày 15/10 chính là ngày chính thức của lễ hội Kenka Matsuri

Sự kiện chính của lễ hội sẽ diễn ra ở quảng trường có sức chứa khoảng 150.000 người. Tuy nhiên du khách bình thường rất khó có được vị trí ngồi ở đó, bởi hầu như toàn bộ chỗ ngồi tại quảng trường đã được dự định cho người dân địa phương. Để có được chỗ ngồi tại quảng trường xem lễ, lựa chọn duy nhất của bạn đó là được người dân địa phương mời.

Quảng trường nơi diễn ra lễ hội chính – khi chưa cho người xem lễ

Quảng trường nơi diễn ra lễ hội chính – thời điểm diễn ra lễ hội chính thức

Nếu bạn may mắn, bạn sẽ được người dân địa phương mời ngồi xem lễ tại chỗ của họ.

3.3. Tsuyuharai

Lễ hội bắt đầu vào khoảng 5 giờ sáng (giờ địa phương). Một lễ mừng hội được tổ chức bởi làng Matsubara với màn múa lân trên khu đền thờ.

Màn biểu diễn múa lân tại lễ hội:

3.4. Shio-kaki-no-gi

Đây là nghi lễ tắm trước lễ hội dành cho những người đàn ông của 7 ngôi làng tham gia lễ hội. Nghi lễ này được tổ chức bởi làng Neri-Ban (練り番).

Những người đàn ông sẽ vào trong biển, họ đổ nước cho nhau để rửa sạch tạp chất bằng nước lạnh trước khi tham gia lễ hội. Đây là nghi lễ Osogi (禊).

3.5. Miya-Iri

Đây là nghi lễ ban phước lành của các vị thần cho những yatai (đền thờ di động) sẽ tham gia lễ hội.

Nghi lễ được thực hiện tại đền Matsubara Hachiman.

3.6. Diễu hành

Cuộc diễu hành đầu tiên của lễ hội Kenka Matsuri diễn ra sau khi nghi lễ Miya-Iri hoàn thành. Được dẫn đầu bởi Matsubara Yatai (松原 の 獅子 屋 台), tiếp đó là các linh mục Shinto và các đền thờ di động (yatai) của các làng tham gia lễ hội. Đoàn diễu hành sẽ đi tới quảng trường nơi diễn ra lễ hội được gọi là Hirohata (広 畠).

Lễ diễu hành của các đền thờ di động từ đền Matsubara Hachiman đến nơi diễn ra lễ chính

Tại đây, theo thứ tự các Yatai sẽ lần lượt đi vào vị trí của mình.

Các Linh mục (Shinto) và các thần nữ (Miko) sẽ thực hiện nghi lễ thanh lọc quảng trường trước khi lễ hội diễn ra. Việc thanh lọc này có ý nghĩa cầu mong lễ hội diễn ra được suôn sẻ và không có bất kỳ tai nạn nào.

Tuy nhiên, hầu như lần diễn ra lễ hội nào cũng không tránh được có người tham dự bị thương bởi những cú va chạm giữa các đền thờ di động. Trong quá khứ đã từng có người tử vong (vào năm 2001 và 2009 – theo Wikipedia Nhật Bản).

Có rất nhiều cảnh sát sẽ được huy động để tham gia bảo vệ an toàn cho lễ hội và người dân.

3.7. Mikoshi-Awase

Sau nghi lễ thanh tẩy của các thần nữ và linh mục. Lễ hội bắt đầu diễn ra.

Mỗi làng sẽ có 3 đội:

• Đội 1 (一 の 丸) là những người đàn ông lớn hơn 36 tuổi, khiêng mikoshi (đền di động dùng trong các cuộc thi, nhẹ và rẻ hơn yatai) có khối lượng nặng nhất. Mặc headbands màu trắng.
• Đội 2 (二 の 丸) là những người đàn ông trong độ tuổi từ 26-35, họ khiêng mikoshi có độ nặng nhẹ hơn đội 1. Mặc headbands màu vàng.
• Đội 3 (三 の 丸) là những người đàn ông dưới 26 tuổi, họ khiêng mikoshi nhẹ nhất. Mặc headbands màu đỏ.

Lúc đầu 3 đền di động sẽ chiến đấu với nhau, gọi là mikoshi-awase (神 輿 合 わ せ). Những vụ va chạm diễn ra khá mạnh, tàn bạo. Các đền di động được hỗ trợ bởi những người đàn ông sử dụng cây tre rất dài, họ sẽ cố gắng giúp cho đền di động được cân bằng.

Cuộc chiến kết thúc khi các đội đưa được mikoshi của mình đến được đỉnh núi Otabi gần đó an toàn. Có thể tốn khá nhiều thời gian để kết thúc quá trình này.

3.8. Neri-Awase

Sau cuộc chiến Mikoshi-Awase là cuộc chiến Neri-Awase giữa những yatai của các làng với nhau.

Thứ tự đến quảng trường của các yatai: Kiba (木 場), Matsubara (松原), Nakamura (中 村), Mega (妻 鹿), Usazaki (宇佐 崎), Higashiyama (東山), Yaka (八家).

Tuy nhiên làng nắm giữ Neri-Ban sẽ không phải tuân theo thứ tự đó. Mỗi năm Neri-Ban sẽ do 1 làng khác nhau nắm giữ.

Khi cuộc chiến diễn ra, sẽ không có bất cứ quy tắc nào, bất cứ yatai nào cũng có thể va chạm với yatai khác. Thường thường là 2 yatai sẽ va chạm với nhau, đặc biệt hơn sẽ có trường hợp 3 yatai va chạm với nhau. Và cực kỳ hiếm gặp là có 4 yatai va chạm với nhau cùng lúc.

3.9. O-Tabi-Yama

Các yatai được khiêng lên núi Otabi, quá trình này khiến những người đàn ông khiêng kiệu rất mệt mỏi. Khi lên tới nơi, họ sẽ có một khoảng thời gian nghỉ ngơi để chuẩn bị cho cuộc chiến cuối cùng sắp tới.

Hành trình lên đỉnh núi của các làng

Người tham dự lễ hội ngồi nghỉ khi lên đến đỉnh núi

Nếu bạn có thể lên đỉnh núi Otabi lúc này, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những mikoshi đã tham gia cuộc chiến lúc trước.

Các mikoshi đã tham gia lễ hội trước đó

Sau đó cuộc chiến tiếp tục.

3.10. Kết thúc lễ hội

Khi cuộc chiến O-Tabi-Yama kết thúc, các mikoshi và yatai được xếp hàng trên đỉnh núi Otabi. Những lời cầu nguyện sẽ được tiến hành bởi các Linh mục (Shinto). Thường thường lúc này trời đã tối.

Các yatai và mikoshi sẽ xuống núi theo thứ tự mà họ đi lên.

Một số cảnh trong lễ hội Kenka Matsuri:

4. Cách đi đến lễ hội Kenka Matsuri

4.1. Đi từ Việt Nam

Do không có chuyến bay thẳng từ Việt Nam đến Himeji, cho nên bạn nên chọn chuyến bay đến Osaka – sân bay gần Himeji nhất có chuyến bay từ Việt Nam.

4.2. Từ Osaka đến Himeji

Cách tốt nhất để bạn đi từ Osaka tới Himeji đó là đi tàu tốc hành Shinkansen. Chi phí của tàu tốc hành Shinkansen (Osaka-Himeji) là ¥ 3130 cho một chiều. Thời gian di chuyển khoảng 30 phút. Các chuyến tàu tốc hành Shinkansen khoảng 10 phút có 1 chuyến, chuyến sớm nhất lúc 6 giờ sáng, chuyến muộn nhất vào 23:25.

Đường đi tàu tốc hành Shinkansen từ Osaka tới Himeji

Các chuyến tàu Shinkansen từ Osaka tới Himeji trong ngày (giờ xuất bến – giờ tới bến):

4.3. Từ Tokyo đến Himeji

Để đi từ Tokyo đến Himeji, cách tốt nhất cho bạn đó là đi tàu cao tốc Shinkansen. Sẽ mất khoảng 3h40p cho chuyến đi. Chuyến xuất bến sớm nhất vào 5:07, chuyến xuất bến muộn nhất vào 22:10.

4.4. Từ nhà ga Himeji đến đền Matsubara Hachiman

Từ ga Himeji, bạn có thể đi tàu Sanyo Dentetsu đến ga Shirahamanomiya, hoặc đi tàu cao tốc để đến ga này trong những ngày diễn ra lễ hội. Sau khi xuống tàu, đi bộ thêm khoảng 5 phút để đến đền thờ Matsubara Hachiman.

Từ nhà ga Himeji đến đền Shirahamanomiya

Đi từ ga Shirahamanomiya đến đền thờ Matsubara Hachiman

Hoặc bạn có thể xuống tại ga Mega và đi bộ khoảng 20 phút để đến đền thờ.

4.5. Đến núi Otabi (Otabiyama)

Bạn có thể đi bộ khoảng 15 phút từ ga Shirahamanomiya, hoặc 10 phút từ ga Mega.

Nội dung bài viết được tổng hợp bởi nozomi.edu.vn