Cập nhật vào 25/02
Búp bê Hina – loại búp bê được sử dụng trong lễ hội dành cho bé gái. Điểm đặc sắc trong nét đẹp văn hóa truyền thống Nhật Bản.
Búp bê truyền thống là một trong những nét đẹp hấp dẫn của văn hóa Nhật Bản. Ngoài loại búp bê Daruma thường được sử dụng vào lễ hội đầu năm, một lễ hội búp bê khác cũng rất nổi tiếng tại Nhật: Hina Matsuri – Lễ hội búp bê – Lễ hội dành cho bé gái Nhật Bản.
Bạn có thể tham khảo thêm về: Búp bê daruma – Tượng trưng cho thần may mắn của người Nhật
Lễ hội có nguồn gốc từ thời Heian (794-1185). Tương truyền, những con búp bê có thể ngăn được những điều xấu không đến với các em bé.
Lễ hội này thường được tổ chức vào ngày 3/3 hàng năm, đây cũng là thời điểm hoa anh đào ở Nhật Bản bắt đầu nở hoa ở nhiều vùng.
Người dân Nhật thường tổ chức lễ hội này tại ngôi đền Shimogamo. Cũng trong lễ hội, du khách sẽ được chứng kiến cảnh người dân mang những con búp bê thả xuống sông để cầu mong sự may mắn, an toàn đến với các bé.
Ngày nay, Lễ hội búp bê cũng là dịp để các gia đình đoàn tụ với nhau. Cũng trong dịp lễ hội này, bố mẹ thường mua tặng cho con gái mình một bộ búp bê Hina.
Với những gia đình có điều kiện thường mua một bộ búp bê Hina đầy dủ với gần 15 con trong những trang phục truyền thống có thiết kế rất tinh xảo. Tất cả được trang trí trên một kệ bảy tầng bằng thảm đỏ:
- Tầng cao nhất là Vua và Hoàng Hậu (Dairibina), được sắp xếp theo thứ tự Vua bên trái – Hoàng Hậu bên phải. Sau lưng Vua và Hoàng Hậu là bức bình phong Byobu (屏風). Hai bên là 2 đèn đứng Bonbori (雪洞) có hoa văn là hoa anh đào, hoặc hoa đào. Trước mặt Vua và Hoàng Hậu là Sanpokazari và Hishidai.
- Tầng thứ 2 là 3 búp bê cung nữ hầu rượu sake cho Vua và Hoàng Hậu (Sannin-kanjo, 三人官女). 2 búp bê 2 bên trong tư thế đứng, búp bê ở giữa trong tư thế ngồi.
- Tầng thứ 3 là 5 búp bê nhạc công nam (Gonin-bayashi), 3 búp bê chơi trống, 1 búp bê thổi sáo, 1 búp bê cầm quạt.
- Tầng thứ 4 có 2 búp bê Quan đại thần (Zuijin). Bên trái là Đại thần trẻ, bên phải là Đại thần già.
- Tầng thứ 5 có 3 búp bê tượng trưng của quân cận vệ cho Vua và Hoàng Hậu (Sannin-jichou).
- Tầng thứ 6, và tầng thứ 7 (tầng cuối cùng) gồm nhiều đồ vật trang trí khác nhau: nội thất nhỏ, công cụ, toa xe theo kiểu dáng thời Heian.
Bộ 15 búp bê đầy đủ dùng trong lễ hội
Búp bê được thiết kế rất tinh xảo
Một bộ 5 búp bê Hina phiên bản rút gọn
Đây là lễ hội dành cho các bé gái, nên vào ngày lễ này bố mẹ thường tổ chức một buổi tiệc riêng cho con gái của mình.
Bánh gạo, xôi đỗ, rượu gạo… chính là những món ăn đặc trưng của lễ hội búp bê. Những món ăn này thường được trang trí với rất nhiều màu sắc rực rỡ và phong phú được làm từ các nguyên liệu tự nhiên tốt cho sức khoẻ. Ngoài ra, món cơm sushi với món cá sống đặc trưng là biểu tượng của ẩm thực Nhật Bản. Người dân nước này vẫn luôn tin tưởng rằng, những món ăn này chính là biểu tượng cho cuộc sống hạnh phúc và thuận hoà cho con gái họ sau này.
Trong lễ hội, người Nhật thường chưng hoa đào nên Hina Matsuri còn có tên gọi Momo no Sekku, nghĩa là lễ hội hoa anh đào.
Cùng với văn hóa truyền thống vốn có, lễ hội búp bê Hina còn là dịp để du khách hiểu thêm về phong tục, tập quán, ẩm thực của mảnh đất Nhật Bản. Và đương nhiên, trong lễ hội này, Búp bê Hina đã và đang trở thành vật hộ mệnh cho các bé gái trong các gia đình tại Nhật Bản.
Xem thêm về 10 loại búp bê truyền thống của Nhật Bản để thấy được sự độc đáo về nghệ thuật tạo hình búp bê của đất nước này.
